Pre gotovo dva veka, u ataru sela Vrnjci, pronađeni su izvori termomineralne vode. Od tog momenta pređen je dug put tokom kojeg se mnogo radilo na konstituisanju i razvijanju opštine Vrnjačka Banja.
Opština Vrnjačka Banja, danas se prostire na 240 km² i u njen sastav ulazi ukupno 14 naselja. Ta naselja su Vrnjci, Ruđinci, Goč, Stanišinci, Štulac, Rsovci, Novo Selo, Podunavci, Vraneši, Gračac, Otroci, Vukušica i Lipova. Na području cele opštine, popisano je 30.000 stanovnika, dok u samoj Vrnjačkoj Banji živi njih oko 16.000, što je više od polovine ukupnog broja stanovnika u opštini.
Posmatrano sa pravne strane opština Vrnjačka Banja je teritorijalna jedinica u kojoj građani ostvaruju pravo na lokalnu samoupravu. Najveći i najvažniji organ opštine Vrnjačka Banja je skupština opštine, zadužena za izvršavanje funkcija lokalne vlasti, koje su utvrđene ustavom, zakonom i statutom. Skupština opštine sastavljena je od odbornika, biranih od strane građana Vrnjačke Banje, na neposrednim izborima, tajnim glasanjem, poštujući zakon i statut.
Službeni jezik opštine je srpski, a službeno pismo je ćirilica. Odlukom o grbu i stegu i Odlukom o upotrebi grba, uređeni su izgled, sadržina i upotreba autentičnog vrnjačkog grba.
Na teritoriji opštine Vrnjačka Banja postoji ukupno 11 organizovanih mesnih zajednica, obrazovanih u cilju namirivanja opštih, zajedničkih i svakodnevnih potreba građana tog utvrđenog područja. Postojeće mesne zajednice u sklopu opštine su:
1. MZ Vrnjačka Banja
2. MZ Vrujci
3. MZ Novo Selo
4. MZ Podunavci
5. MZ Gračac
6. MZ Vraneši
7. MZ Rsovci
8. MZ Stanišinci
9. MZ Ruđinci
10. MZ Štulac
11. MZ Vukušica
Pravna akta (ukoliko je to za njih predviđeno), koje donese opština Vrnjačka Banja, objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srbije“ i „Službenom listu opštine Vrnjačka Banja“. „Službeni list opštine Vrnjačka Banja“ izlazi u i u štampanoj i u elektronskoj formi, a elektronsku verziju moguće je videti na veb – sajtu www.opstinavrnjackabanja.com.
Jedno od važnih zaduženja skupštine opštine je osnivanje radnih tela, čije je zaduženje razmatranje pitanja iz njene nadležnosti. U skladu sa zakonom i ustavom, osnovana radna tela mogu biti:
– Radna tela zakonom propisana.
– Stalna radna tela.
– Povremena radna tela.
U oviru navedene podele radna tela se dalje dele na komisije, savete i odbore.
Trenutno u Vrnjačkoj Banji postoji 9 stalnih radnih tela, obrazovanih od strane skupštine opštine i to:
1. Banjski savet
2. Odbor za privredu i društvene delatnosti
3. Odbor za omladinu i sport
4. Odbor za poljoprivredu i selo
5. Odbor za rad, socijalnu politiku i rodnu ravnopravnost
6. Odbor za bezbednost
7. Odbor za administrativno – mandatna pitanja i normativna akta
8. Odbor za udruženja, saveze i saradnju sa verskim zajednicama
9. Odbor za saradnju sa teritorijalnim zajednicama i jedinicama lokalne samouprave drugih država
Opština Vrnjačka Banja svoju slavu slavi 28. jula, na dan Sv. Kirika i Julite, dok je dan oštine Vrnjačka Banja 14. jul.
Opština vrnjačka Banja je pravno lice sa sedištem u Kruševačkoj ulici br. 17.
Kontakt telefon opštine Vrnjačka Banja: 036/ 611 – 300 i 036/ 611 – 301

Pejzaž Vrnjačke Banje i njene okoline, bogat je najrazličitijim motivima, koji mogu biti zanimljivi svim vrstama posetilaca i turista. Od mnogih reka koje krase ovo područje, dve u samoj banji,  snažne Zapadne Morave koja vijuga na svega par kilometara od centra lečilišta, padina Goča i Gedićkih planina, močvarnog područja Podunavačkih bara, koji su raj za pecaroše, do same banje, stopljene od različitih arhitektura i arhitektonskih perioda. Vile tipične za kraj 19-og i početak 20-og veka, učinile su da se jedan kvart banje, u kome su one najkoncentrisanije nazove Vrnjački Monmantr, a ljubitelji modernog mogu uživati u mnogim savremenim banjskim objektima.

Vrnjački park, predstavlja svet za sebe. Njegov legendarni fijaker, koji je uskim stazama parka, proveo neizbrojane posetioce ovog mondenskog lečilišta, prostrane zelene površine, uređivane decenijama da bi izgledale kao što danas izgledaju, zamak generala Belimarkovića, impozantan u svojoj lepoti prvog banjskog letnjikovca, mnoštvo ljudi sa kojima ćete se mimoći u laganoj šetnji vrnjačkom promenadom, sve to i mnogo više od toga, obogatiće Vaš oporavak u banji, ili Vaš odmor u njoj.

Pogledajte našu fotogaleriju i sa nama osetite makar malo od duha Vrnjačke Banje, koja nikoga nije ostavila ravnodušnim.

Kako započeti priču o znamenitim ličnostima povezanim sa Vrnjačkom Banjom, kada ih ima toliko mnogo? Mnogi Vrnjačani zakleće se da ne postoji znameniti Srbin koji ni jednom nije boravio u ovoj srpskoj lepotici, a da li je to tačno može ostati samo predmet nagađanja.
Mnogi srpski velikani i značajne istorijske ličnosti su direktno uticali na sudbinu Vrnjačke Banje. Najpre knez Miloš Obrenović, koji je unajmio uparavnika sakosnskih rudnika barona Žigmunda Herdera, da ispita kvalitet srpskih voda, ističe vrnjačke izvore u sam vrh srpskih termomineralnih voda. Nakon njega interesovanje za Vrnjačku Banju raslo je iz decenije u deceniju, ali j ipak jedan od možda najznačajnijih javnih događaja bio general Jovan Belimarković (1867 – 1906), namesnik maloletnog kralja Aleksandara Obrenovića, i jedan od najuticajnijih ljudi u državi.
Belimarković je u Vrnjačkoj Banji sagradio svoj letnjikovac, danas čuveni „Zamak kulture“, koristeći beli mermer iz svog privatnog majdana na padinama Goča. Ovaj potez bio je od velikog značaja za društveni život Vrnjačke Banje. To što je Jovan Belimarković odabrao ovo lečilište za izgradnju svog letnjikovca, ojačalo je poziciju banje i poslužilo kao povod drugim istaknutim srpskim ljudima da učine isto.
Ali se tu ne završava značaj ličnosti Jovana Belimarkovića za Vrnjačku Banju. Od vremena izgradnje svog impozantnog letnjikovca, Belimarković se do svoje smrti zauzimao za razvoj i modernizaciju Vrnjačke Banje. Učestvovao je u mnogim projektima koje je aktivno pomagao angažujući stručne institucije i ličnosti na izradi regulacionih planova, kao što je plan za izgradnju vrnjačkog parka, a važno je napomenuti da je zaslužan i za izgradnju prvog vodovoda Vrnjačke Banje, 1892. godine. Osim već navedenih činjenica, njegov trag u istoriji banje još je dublji zahvaljujući tome što je u banju dovodio mnoge značajne ličnosti tog perioda. Tako su pod uticajem Jovana Belimarkovića Banju posetili, kralj Aleksandar Obrenović, njegova majka kraljica Natalija, dr Vladan Đorđević, Jovan Ristić i dr. Poslednjih 20 godina svog života Jovan Belimarković, inače po rođenju Beograđanin, proveo je u Vrnjačkoj Banji, s tim da je prvih deset u njoj uglavnom boravio leti, da bi tokom poslednjih 10 godina svog života u potpunosti prešao u banju. U njoj je i umro 1906 godine, ostajući zapamćen kao veliki zaljubljenik u hipnotišuće lepote Vrnjačke Banje i jedan od njenih najvećih dobrotvora. Sahranjen je u porodičnoj kapeli na Brankovoj glavici.
Sledeći koga bi trebalo pomenuti je Dragutin Jovanović – Vojvoda Lune (1893 – 1932). Ovaj prekaljeni vojnik, nije bio Vrnjčanin po rođenju ( rođen je u okolini Prilepa), ali je Vrnjčanin postao, nakon što se njegova porodica preselila u banju početkom 20-og veka. Njegova vojna karijera je burna i bogata, vojevao je na prostoru cele Srbije, istakao se u Prvom svetskom ratu, i odlikovan je sa čak tri Karađorđeve zvezde i jo 14 prestižnih odlikovanja. Nakon što je završio sa vojnom karijerom vojvoda Lune, posvetio se političkoj. Bio je član demokratske stranke Ljube Davidovića i kao njen predstavnik pobedio je na izborima 1926., i tada je postao predsednik opštine Vrnjačka Banja. Na čelu banje on je sproveo više značajnih akcija, poput:
– pošumljavanja južnih padina Goča
– regulacije Vrnjačke reke od mesta gde se danas nalazi hotel Srbija, do izvora Snežnik
– organizovao je više društava opštinskog i lokalnog karaktera poput udruženja četnika i lovačkog društva.
Svoj život vojvoda Lune okončao je u Nišu gde je ubijen 1932. godine. Sahranjen je u Vrnjačkoj Banji.
Razvoj Vrnjačke Banje u njenom samom početku mnogo je pomogao vrnjački paroh Jeftimije Hadži Popović. Ovaj crkveni čovek, vrnjački paroh bio je dugi niz godina, tačnije od 1822 do 1869. godine. Jeftimije je o svom trošku i na svom imanju podigao vrnjačku crkvu 1834 godine, nakon što su se Srbi oslobodili Turaka. On je održavao prepisku sa Milošem Obrenovićem, od koga je često tražio i dobijao pomoć, u svrhu razvoja banje i njene parohije. U Vrnjačkoj Banji Hadži Jeftimije je mnogo šta prvi uradio. Primera radi privi je kaptirao jedan vrnjački izvor, sredinom pedesetih godina 19-og veka. Istina, ova kaptaža bila je u mnogo čemu primitivna, ali je bez obzira na to, pod imenom „Bukva“, služila svrsi čitave dve decenije. Takođe on je bio taj, koji je vrnjačku vodu poslao baronu Žigmundu Herderu, na analizu u Karanovac 1835. godine. Tada su vrnjačke vode upoređene po svom kvalitetu sa vodama čeških Karlovih Vari. On je vodu poslao na analizu još jedanput, tačnije 1860, kada je proveru kvaliteta izvršio Josif Pančić. Život Jeftimija Hadži Popovića, okončo se 1869. godine, i on je sahranjen u porti vrnjačke crkve, sa istočne strane hrama.
Od crkvenih ljudi, koji su na neki način obeležili istoriju Vrnjačke Banje, trebalo bi pomenuti užičkog vladiku Joanikija Neškovića, u narodu poznatog kao Vladika Janja. On je u saradnji sa Hadži Jeftimijem pomagao uređenje banje, ličnim trudom i materijalnim sredstvima. Zajedno sa istaknutim vrnjačkim parohom radio je na kaptaži izvora, a sa novcem koji je on donirao izgrađena je vladičina kuća u blizini toplog izvora sa dve prostorije, koja se može smatrati prvim objektom za boravak u Vrnjačkoj Banji.
Mnogi čuveni srpski naučnici i lekari, boravili su i radili u Vrnjačkoj Banji. Jedan od njih je Đoka Jovanović (1860-1902), lekar, zoolog, paleontolog i antropolog. Profesor zoologije na Velikoj školi, kasnijem Beogradskom Univerzitetu, bio je i banjski upravnik i lekar u periodu od 1899 do 1902 godine. On je 1900. godine napisao prvu potpuniju knjigu o Vrnjačkoj Banji u kojoj je opisao njene termomineralne vode, principe i načine banjskog lečenja, njenu klimu, ali i do tada poznato kulturno – istorijsko nasleđe banje. Đoka Jovanović, nastradao je u Vrnjačkoj Banji 1902. godine u nesrećnom slučaju, a sahranjen je u Beogradu.
Od istaknutijih banjskih lekara trebalo bi pomenuti i dr Tomu Milića (1875 – 1950) koji je u Vrnjačkoj Banji radio u periodu između dva svetska rata. Zaslužan je za izgradnju prvog banjskog sanatorijuma tada pod imenom „Sveti Đorđe“, a danas „Mirko Tomić“. Njegova aktivnost na razvijanju medicinskih usluga banje, bila je razvijena i značajna i gotovo da je u svakoj takvoj učestvovao i doprineo. Umro je u Vrnjačkoj Banji, a u njoj je i sahranjen.
Ovako bi se moglo nabrajati, čini se do u nedogled. Od njenog osnivanja popularnost Vrnjačke Banje ne jenjava, a broj ljudi koji su je posetili nezaustavljivo raste iz dana u dan. Svojevremeno, vrnjačkom promenadom hodale su i ličnosti poput Ive Andrića, Desanke Maksimović (koja je u banji boravila često i u mnogo čemu pomogla njen razvoj, pogotovo kulturni), mnogi srpski glumci, pevači, ali i strani pevači i strani glumci, strani naučnici i pripadnici džet seta. Broj onih koji su prošetali vrnjačkim parkom broji više miliona, i napisati po nešto svakoj istaknutnoj ličnosti koja se provozala u vrnjačkom fijakeru, bio bi dug posao ispunjen najrazličitijim pričama i životima.

Jedna od specifičnosti Vrnjačke Banje, svakako je njena arhitektura. Prolazeći kroz Vrnjačku Banju, videćete rimski izvor, čije postojanje datira kao što mu i samo ime kaže iz vremena Rimljana, potom ćete „uskočiti“ u 19-ti vek i početak 20-og, kada su u banji izgrađene velelepne mondenske vile, da biste potom osetili i duh modernog savremenog vremena u vidu novih hotela izgrađenim u periodu od sredine 20-og veka pa do današnjeg dana. Svojevrsni vremeplov Vrnjačke Banje, oslikan je na njenim ulicama i kao da uz pomoć njenih ponosnih građevina možete pratiti njen razvoj, počev od vremena okončanog pre oko dve hiljade godina. Srednji vek nam je nepoznanica u banjskoj istoriji, pa je tako izostala i srednjevekovna arhitektura u njoj, jasno nam stavljajući do znanja da je to bio period stagnacije u njenom razvoju. Od drhtavih ostataka Rima na prostoru Banje, brzo se prelazi na vile koje su ubrzanim tempom nicale od polovine 19-og veka, do kraja 30-tih godina 20-og veka. Ove vile, jedan su od najlepših ukrasa i istorijskih spomenika banje. Većina tih vila još uvek je upotrebi, a mnoge su renovirane i pretvorene u moderne ugostiteljske objekte.
Do 19-og veka, lekoviti potencijali Vrnjačke Banje bili su nedovoljno poznati srpskom narodu. Iako se zna da su još stari Sloveni koristili Vrnjačke mineralne vode, u srednjem veku, dolaskom Turaka, nastalo je zatišje u istorijskim izvorima koji se tiču Vrnjačke Banje. Ponovo otkrivena, ova banja privukla je pažnju šire srpske javnosti, iako tada još nije imala status banje, niti je kao takva postojala. Situacija se menja kada se iz atara sela Vrnjci izdvaja Vrnjačka Banja, kao zasebna celina pod upravom države. Ovo se dešava u drugoj polovini 19-og veka. U isto to vreme, povezano ili ne, sa dolaženjem banje u ruke države, Jovan Belimarković, istaknuti srpski general i namesnik maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića, u ovom lečilištu gradi svoj letnjikovac, danas poznati „Zamak Belimarković“. Ovaj dvorac sagradjen je u periodu između 1882 i 1887. godine, prema arhitektonskom projektu bečkog arhitekte Vintera. Za vizuelni uzor uzete su, za to vreme, karakteristične vile severne Italije, a zamak je sagrađen od belog mermera iskopanog iz ličnog Belimarkovićevog majdana lociranog na padinama Goča. Ovo impozantno arhitektonsko zdanje dekorisano je raskošnim renesansnim elementima i dodatno obogaćeno duhom romantičarskog istorizma.
Dvorac Belimarković, danas nosi status kulturnog dobra od izuzetne važnosti. Projekat za savremenu namenu kao i adaptaciju zamka izvršio je arhitekta prof. Ivan Antić. Zvanično je preimenovan u „Zamak kulture“, kada je u njega smešten Zavičajni muzej Vrnjačke Banje. U zamku se nalazi i izložbeni prostor, a nekada letnjikovac namesnika srpskog kralja, danas je domaćin mnogim izložbama, koncertima, kulturnim okupljanjima, promocijama knjiga i dr.
No, vratimo se gde smo stali tj. u drugu polovinu, tačnije, kraj 19-og veka. Nakon već pomenutih dešavanja arhitekta Franc Vintura, inače službenik Ministarstva građevine, podnosi predlog i skicu za izgradnju Vrnjačke Banje. Ovaj čovek se u potpunosti posvećuje Vrnjačkoj Banji i njenoj infrastrukturi i izgradnji. On je promislio o trenutnim, ali je pokušao da predvidi i buduće potrebe Vrnjačke Banje, te na osnovu ta dva, priprema izvođačke planove za više banjskih objekata, donosi predlog izgradnje saobraćajnica kao, plan regulacije Vrnjačke reke, plan uređenja parka sa zasadima i plan staklene bašte.
Sledeća važna godina u arhitektonskom razvitku Vrnjačke Banje je 1912. koju mnogi smatraju prelomnom tačkom, početka urbanizacije lečilišta. Te godine, početak radova znatno je potpomognut darežljivošću države, koja obezbeđuje znatna materijalna sredstva za početak gradnje.
U periodu do kraja 30-ih godina 20-og veka u Vrnjačkoj Banji nikle su mnoge od vila, koje su danas specifičan začin arhitektonskoj pozornici lečilišta. Mnogi ugledni ljudi, u tom periodu u banji su podigli svoje rezidencije i letnjikovce i time je učinili mondenskom pozornicom Srbije u kojoj se okupljala državna elita, kao i mnogi viđeniji stranci. Vile iz ovog istorijskog razdoblja odlikuje jasno ugledanje na francusku arhitekturu iz iz istog vremena. Niz vila ovog tipa, formirao je takozvani „Vrnjački Monmart“, a ime jasno ukazuje na to odakle je arhitektama „pristizala“ inspiracija.
Iako je za razvoj Vrnjačke Banje postojalo više planova,oni su više nego često dopunjivani. Predlog plana za urbanizaciju Vrnjačke Banje konačno je usvojen tek 1940. godine, a zasluge za ovo, pripadaju dvojci inžinjera arhitekture: Ratomiru Bogojeviću i Nikoli Gavriloviću. Međutim realizaciju plana tada je zaustavio Drugi Svetski rat koji se širio Evropom i probijao njene granice, na svom putu uvukavši i Srbiju u jednu od najmračnijih priča ljudske istorije. A Vrnjačka Banja, još jednom je morala da sačeka bolje vreme.
Važnost plana donesenog 1940. godine počiva osim u činjenici da je donet i u tome što se rukovodstvo njega držalo još dug nizi godina po okončanju svetskog rata.
Danas je Vrnjačka Banja najposećenija banja Srbije, okrunjena titulom „Kraljice srpskog turizma“. Laskava titula nije došla sama od sebe. Nakon dugog puta koji je prešla Vrnjačka Banja danas sija punim sjajem. Stari delovi lečilišta, ostali su netaknuti u svoj šarmantoj lepoti prošlih vremena, a novi delovi nenametljivo nude moderan dizajn i arhitektonska rešenja. Vrnjački park pod zaštitom je Republike Srbije i jedan je od najvećih i najlepše uređenih parkova u Srbiji.